علاوه بر بدیعامان فروزانفر، جعفر مدرس صادقی نیز کتاب فیه مافیه را منتشر کرده و مقدمهای نیز بر آن نوشته است. مدرس صادقی نیز همان نظر فروزانفر درباره شباهتها و پیوندهای معنوی بین فیه مافیه و مثنوی را دارد؛ و سوای پیوند معانی این دو، از سادگی سخن فیه مافیه در زمانهای که زبان مصنوع و متکلف بر نثر غالب بود سخن میگوید. مدرس صادقی در باب پیوستگی فیه مافیه و مثنوی و سادگی زبان فیه مافیه چنین میگوید:
مثنوی محصول دوران پختگی مولانا و ثمره ذهنی ورزیده و کاردیده است. بدون آشنایی با زمینه فکری او و بدون آشنایی با منابع عمده و متقدم ادبیات عرفانی بهره چندانی عاید خواننده مثنوی نخواهد شد. کشف گام به گام این هزارتو مقدمات و تمهیداتی لازم دارد که قبلا باید از سر گذراند: یک دوره مقدماتیِ دستگرمی برای خواندن مثنوی و یکی از کتابهای واجبی که اساتید برای این دوره پیشنهاد میکنند، فیه مافیه یا مجموعه گفتارهای مولاناست.
اما اهمیت فیه مافیه فقط این نیست که دریچهایست برای دخول به جهان پهناور و شگفتانگیز و پر رمز و راز مولانا. این کتاب با اینکه یادگار دورانیست که نثر فارسی سخت در چنبره لفاظی و انشانویسی گرفتار بود و رو به انحطاط میرفت، یکی از نمونههای درخشان سادهنویسیست و به کلّی خالی از تکلفات لفظی و یادآور نثر پاکیزه و شسته رُفتهٔ عصر سامانی. با اینکه جملهها دیگر به آن کوتاهی نیست و ترکیبات عربی فراوانتر شده اما رنگ و بوی شیوه نگارش عربی، آنچنان که در بسیاری از آثار معاصر این متن و حتی متقدم مشهود بود، به چشم نمیخورد.
خواننده این کتاب بسیاری از حکایتها و مطالب این متن را به صورتی جامعتر و با تفصیل بیشتر و گاهی با اندک تفاوت در مثنوی خواهد یافت: روایتهای منثور قصههای سجده کردن یحیی در شکم مادر عیسی را» و ملامت کردن مردم شخصی را که مادرش را به تهمت بکشت»(از دفتر دوم مثنوی)، و نیز حکایت امیر و غلامش که نمازباره بود» و قصه نظر کردن پیغامبر به اسیران و تبسم کردن» (از دفتر سوم) و قصهٔ آموختن پیشهٔ گورکنی قابیل از زاغ» و تنازع مجنون با ناقه»(از دفتر چهارم) و گفتن خویشاوندان مجنون را که حسن لیلی به اندازهایست»(از دفتر پنجم) ، همه در این کتاب(فیه مافیه) آمدهاند.»
(از مقدمه مقالات مولانا[فیه مافیه]، مولانا جلالالدین محمد، جعفر مدرس صادقی، نشر مرکز، چاپ اول۱۳۷۲)
نویسنده: سوفیا صالحپور
کانال تلگرام:
https://t.me/postmodernliterature
تاریخ حضور خاندان منجمیها در لنگرود و پیروزیهای میرزاموسی منجمباشی در سرحدات ایران
مافیه ,فیه ,مثنوی ,کتاب ,مولانا ,نیز ,فیه مافیه ,از دفتر ,مدرس صادقی ,مافیه و ,و مثنوی
درباره این سایت